डाेटी, बैशाख १/ डाेटी लगायत सुदूरपश्चिम प्रदेशमा आज नयाँ वर्षको पहिलो दिन वैशाख १ गते बिसु पर्वको उल्लासपूर्ण रूपमा मनाइँदैछ। सुदूरपश्चिमवासीको सांस्कृतिक पहिचानका रूपमा रहेको बिसु पर्व हर्षोल्लाससाथ एकअर्कालाई सिस्नो छ्याप्दै मनाउने गरिन्छ। साथै देवरभाउजू, नन्दभाउजू र सालीभिनाजुहरूले एकआपसमा सिस्नुपानी छ्यापेर यो पर्वमा रमाउने गर्छन् ।
परापूर्वकालदेखि आजकाे दिन बिहानै नुवाइधुवाइ गरेर सिस्नाे पानी छ्याप्ने र बिसु लाैरा ( काँडेदार रङ्गिन लठ्ठी) एकठाउमा जम्मा गरेर बाजागाजासहित नाचेर खेल्ने गरिन्छ । आज लौरो नचाउने, बाघ–भालुजस्ता जङ्गली जनावरको अभिनय गर्ने र देउडा नाच्ने जस्ता परम्परागत सांस्कृतिक कार्यक्रमहरूले पर्वलाई अझ रङ्गीन बनाउने गरेका छन्।
यदि मान्छे र पशुहरूमा बिस लागेपछि ‘बिसु लठ्ठी’ लठ्ठीले विस्तारै हाने जस्तै गरेर मन्तर गर्दा बिशालु मर्ने स्थानीय बुद्धिजीवी हरूकाे राय छ ।
आजकै दिन नुहाएर सिस्नाे र बिसाै लठ्ठी समाउदा वर्षभरीकाे बिस मर्ने जनविश्वास रहेकाे छ ।
नयाँ वर्षको अवसर पारेर घर बाहिर रहेका मानिसहरू आफ्नो थातथलो फर्कने चलन छ। बिसु पर्वका अवसरमा विशेष परिकारहरू पकाइने, आफन्तजनसँग रमाइलो गरिने, र सिस्नो छ्याप्ने परम्परा अझै जीवन्त छ।
बिसु पर्वले सुदूरपश्चिमको समृद्ध सांस्कृतिक सम्पदालाई जगेर्ना गर्न महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ।
